Η Ορθοδοξία, Αγίου Νικολάου Αχρίδος

Δίχως την αλήθεια, δεν μπορεί ο άνθρωπος να είναι μήτε άγιος μήτε και αγαθός. Η αγαθοσύνη πάλι, είναι το κλειδί ενώ η αγιότητα η θύρα της αληθείας. Απ’ όποιαν άκρη και αν ξεκινήσει κανείς θα πρέπει να καταλήξει στην άλλη.

***

Αλήθεια, αγιότης και αγαθοσύνη, είναι τα τρία χαρμόσυνα μηνύματα της ορθοδόξου πίστεως. Οι τρεις αρετές, γεννούν η μία την άλλη και είναι τέλειες μονάχα όταν βρίσκονται σε πλήρη ενότητα.

Δίχως την αλήθεια, δεν μπορεί ο άνθρωπος να είναι μήτε άγιος μήτε και αγαθός. Η αγαθοσύνη πάλι, είναι το κλειδί ενώ η αγιότητα η θύρα της αληθείας. Απ’ όποιαν άκρη και αν ξεκινήσει κανείς θα πρέπει να καταλήξει στην άλλη. Όπως και με ένα δέντρο. αν ξεκινήσει κάποιος από το σπόρο κάτω από τη γη, θα φτάσει από το κορμό και το άνθος στο σπόρο που βρίσκεται στη κορυφή και το αντίστροφο, αν ακολουθήσουμε την τύχη του σπόρου στη κορφή του δέντρου, θα φτάσουμε στο σπόρο που βρέθηκε κάτω από τη γη.

Όταν σπέρνουμε την αλήθεια, φυτρώνει αγιότητα και αγαθοσύνη. Όταν σπέρνουμε την αγιότητα, φυτρώνει η αλήθεια και η αγαθοσύνη. Όταν πάλι σπέρνουμε την αγαθοσύνη, φυτρώνει η αλήθεια και η αγιότητα. Χωρισμένες ή μία από την άλλη δίνουν πικρούς καρπούς. Την αλήθεια δεν πρέπει να την αναμιγνύουμε με κάποια ιδιαίτερη γνώση επειδή η εξειδικευμένη γνώση είναι σαν το ένα από τα δάκτυλα του ανθρώπου. Όπως το ένα δάκτυλο δεν μπορεί να μας περιγράψει τον άνθρωπο, έτσι και η μεμονωμένη γνώση δεν μπορεί να περιγράψει την αλήθεια. Η αλήθεια είναι πραγματικά ευρύτερη, υψηλότερη και βαθύτερη από το σύμπαν. Γι’ αυτό και η αλήθεια δεν μπορεί να γνωσθεί, αλλά μονάχα αποκαλύπτεται στον πνευματικό άνθρωπο. Όπως η μέρα φωτίζεται αρκετά από τον ήλιο του Θεού, έτσι γνωρίζουμε ότι, μόνον στους αγίους ανοίγονται οι πνευματικοί οφθαλμοί και έτσι, μόνον ο άγιος μπορεί να δει την αλήθεια και βλέποντάς την να καταστεί φως αγαθοσύνης στο κόσμο.

Η Ορθοδοξία δεν διδάσκει κάποια ξεχωριστή γνώση αλλά την Αλήθεια, δια της οποίας το σύμπαν ζει και αναπνέει, στην οποία βρίσκουν τη σωτηρία όλα τα πράγματα τα οποία ζουν για να σωθούν από την άγνοια, την ασθένεια και το φόβο.

Την αλήθεια απορρίπτουν συνήθως εκείνοι οι άνθρωποι που απορρίπτουν την αγιότητα και την αγαθοσύνη. Εκείνοι πάλι που ομολογούν την χριστιανική αλήθεια μα ζουν δίχως αγιότητα και αγαθοσύνη, ψεύδονται και το νοιώθουν στη ψυχή τους πως λένε ψέματα.

Γι’ αυτό και λέγεται ότι μονάχα οι καθαροί στη καρδιά θα δουν το Θεό. Μέσα από λερωμένα ματογυάλια δεν μπορείς να δεις μήτε το φως του ηλίου, πόσο περισσότερο το φως του Θεού. Ο Θεός, αδελφοί μου, είναι αλήθεια, ολόκληρη η αλήθεια στο σύμπαν και μετά το σύμπαν και έξω από Εκείνον δεν υπάρχει αλήθεια. Ο δρόμος προς τη γνώση της αληθείας είναι η αρετή και το αποτέλεσμα της γνώσεως της αληθείας, είναι πάλι η αρετή. Όλοι οι νόμοι του σύμπαντος είναι νότες της αληθείας, χορδές στην άρπα της. Μακάριος εκείνος που η ψυχή του βρίσκεται σε αρμονία με την απέραντα γλυκιά μουσική της αληθείας! Πρόκειται για ένα μέγα μυστήριο, προσιτό μονάχα σε ελάχιστους οι οποίοι με θυσίες ακριβές πληρώνουν αυτή τους τη γνώση.
Κοίταξε στο παρελθόν σου. Η επίγνωση πως δίχως θυσία δεν φτάνει κανείς στη γνώση ήταν ξεκάθαρο για τους προγόνους μας πριν από χίλια χρόνια. Επί της δυναστείας των Νεμάνια, τούτη η επίγνωση εκφράστηκε καθαρά σε πολλές προσπάθειες και παραδείγματα όπου φαίνεται ότι αποτελούσε γι’ αυτούς μια εμπειρία.

Για να φτάσει κανείς σε μια καλύτερη ζωή πρέπει να θυσιάσει τη χειρότερη. Το καινούριο ένδυμα φοριέται όχι πάνω στο παλαιό αλλά στη θέση εκείνου. Ο καινός άνθρωπος αυξάνει μέσα στον παλαιό καθώς ο σπόρος στη κοπριά. Όταν ο καινός άνθρωπος ενισχυθεί, ο παλαιός εξαλείφεται. Η θρησκεία είναι αιωνίως ανικανοποίητη με τον άνθρωπο όπως αυτός είναι -με τον παλαιό άνθρωπο- και αιωνίως υποθάλπει και προλέγει την γέννηση του καινού ανθρώπου, του Θεανθρώπου.

Τα πολιτικά ιδανικά πραγματώνονται ταχύτερα ή ευκολότερα ενώ το ιδανικό της θρησκείας θα πραγματωθεί μονομιάς, στο τέρμα της ανθρωπίνης εξέλιξης. Γι’ αυτό η θρησκεία συνιστά σκληρές μεθόδους νηστείας και προσευχής καθώς και οικειοθελείς θλίψεις με σκοπό ν’ ανάψει στη ψυχή του ανθρώπου τη φλόγα με την οποία θα κατακαεί ο παλαιός άνθρωπος και από τη στάχτη του θα αναστηθεί ο καινός.

Η Ανατολική Ορθοδοξία, παλαιή όσο και ο Χριστιανισμός, αποτελεί μία μεγαλειώδη εποποιία παθών και θλίψεων, εκουσίων και ακουσίων. Οι προγονοί μας έπασχαν επί πέντε αιώνες για το Σταυρό τον Τιμημένο και στη φωτιά εκείνη των παθών, η μία γενεά μετά την άλλη, κατακάηκε σαν τα ξερόκλαδα στο πυρωμένο καμίνι. Έπασχαν ολόκληρα τα χριστιανικά Βαλκάνια. Πρέπει να είμαστε υπερήφανοι -μα στην υπερηφάνειά μας ταπεινοί ενώπιον του Θεού- που στους προγόνους μας έλαχε ο κλήρος να σηκώσουν το βαρύ σταυρό των δεινών στα Βαλκάνια για τα τελευταία πεντακόσια χρόνια.

Η Ορθοδοξία στην Ασία και την Αφρική, φλεγόταν στις φλόγες των δεινών επί δώδεκα αιώνες. Η Εκκλησία της Ρωσίας υπέμεινε τα μαρτύρια των Μογγόλων επί δύο αιώνες ενώ τα εκούσια παθήματα της Ρωσίας είναι τόσο παλαιά όσο και ο χριστιανισμός της.

Διδάσκοντας την αλήθεια η βασανισμένη Ορθοδοξία διδάσκει ειρήνη και ενότητα. Θυμόμαστε από την ιστορία πως ο άγιος Σάββας Σερβίας εργάστηκε σε όλη του τη ζωή για την ειρήνη και την ενότητα, αποκλείοντας τη διάσπαση και τον πόλεμο μεταξύ αδελφών και γειτόνων. Ακόμα και μετά θάνατον, το όνομά του χρησίμευε ως εγγύηση ειρήνης και ενότητας στο λαό. Εννοείται πως ο μέγας Άγιος της Στουντένιτσας έπρεπε να είχε μέσα του βαθιά ειρήνη αφού όποιος δεν έχει ειρήνη μέσα του δεν μπορεί να τη μεταδώσει στον άλλο. Όποιος δεν τελεί σε ενότητα με το Χριστό δεν μπορεί να οικοδομεί ενότητα ανάμεσα στους ανθρώπους.

Είναι δύσβατος και κοπιαστικός ο δρόμος που οδηγεί στην εσωτερική ψυχική ειρήνη και ενότητα. Μόνος ο Θεός βρίσκεται σε αιώνια ειρήνη και ενότητα με τον Εαυτό Του γι’ αυτό και οι αληθινοί υιοί του Θεού είναι ειρηνοποιοί. Γι’ αυτό μονάχα ο ειρηνοφόρος μπορεί να γίνει ειρηνοδότης, ειρηνοποιός. Ξερό σύννεφο δεν μπορεί να δροσίσει τη γη με βροχή, ούτε και άνθρωπος που είναι μέσα του διηρημένος μπορεί να ποτίσει τον κόσμο με γαλήνη και αρμονία. Επειδή, ειρήνη δεν είναι ένας μονάχα τόνος αλλά η αρμονία όλων των τόνων της ψυχής. Και ο Θεός στην ουσία αποτελεί τριττή αρμονία -τρεις τόνοι σε μια αιώνια μουσική θείας ενότητας. Έτσι, είμαστε και εμείς καλεσμένοι να πραγματώσουμε μια τέτοια μελωδική αρμονία μέσα μας και γύρω μας.

Η ειρήνη αδελφοί μου, δεν σημαίνει μονοτονία μα αρμονία. Η ενότητα δεν είναι αδυναμία αλλά ενίσχυση. Η ειρήνη και η ενότητα με το Θεό είναι πηγή κάθε πραγματικής ειρήνης και ενότητας στον κόσμο.

Έχοντας τούτη τη γνώση, η Ορθοδοξία κηρύττει ειρήνη και ενότητα όλων των λαών. Λίγα λόγια έχει να κηρύξει η Ορθοδοξία. αυτή μιλά με τη δίψα για την ειρήνη και την ενότητα των λαών. Πώς θα ενωθούν όμως οι λαοί αν οι «εκκλησίες», η πιο πνευματική έκφραση της ψυχής τους, δεν ενωθούν; Πώς θα θεμελιώσουν την αμοιβαία ειρήνη των λαών με τα διαπλεκόμενα υλικά συμφέροντα, τις φυλετικές και γλωσσικές διαφορές, αν οι «εκκλησίες» τους που έχουν ταυτόσημα πνευματικά ενδιαφέροντα δεν θεμελιώσουν την αμοιβαία ειρήνη; Όλες οι συμμαχίες κρατών που δημιουργούνται αποκλειστικά σε υλικά συμφέροντα, έχουν κλονισμένη υγεία και είναι απελπιστικά βραχυπρόθεσμες. Ο σκύλος με τη γάτα, μπορούν προς στιγμή από φόβο να συμφωνήσουν και να φάνε το γεύμα τους αλλά η συμμαχία τους δεν σημαίνει ότι θα αποτρέψει και τον πόλεμο για το δείπνο τους.

Μονάχα η συμμαχία των ψυχών είναι μακροπρόθεσμη, η συμμαχία του ήθους, στερεωμένη στη συνείδηση ή με άλλα λόγια, στην αλήθεια, την αγιότητα και την αγαθοσύνη. Στους τρεις αυτούς στύλους κρατιέται ολόκληρο το αστρικό σύμπαν το οποίο αριθμεί τόσους ήλιους, περισσότερους από τα ανθρώπινα όντα που βρίσκονται επάνω στη γη. Γιατί λοιπόν η μικρή κοινωνία των ανθρώπων να μην μπορεί να κρατηθεί σε τούτους τους τρεις στύλους; Μα και κάθε ψυχή ανθρώπου θα πρέπει να οικοδομείται στις τρεις αυτές πνευματικές βάσεις. Γιατί, καθώς ξέρουν οι οικοδόμοι, κάθε τμήμα του οικοδομικού υλικού θα πρέπει να είναι γερό για να είναι ολόκληρο το οικοδόμημα σταθερό. Αν το κάθε πάτωμα είναι γρανιτένιο, όλο το παλάτι θα είναι γρανιτένιο. Αν πάλι ανάμεσα στις σειρές με τις πέτρες τοποθετηθεί σειρά από στάχτη, το παλάτι θα καταρρεύσει. Σας λέω πως δεν μπορούν Άγιοι και εγκληματίες ν’ αποτελέσουν το οικοδομικό υλικό για το Βασίλειο του Φωστήρος Χριστού αλλά μονάχα οι Άγιοι. Ούτε και μπορεί να γίνει ειρήνη και ενότητα ανάμεσα σε Αγίους και εγκληματίες ως το τέλος της συντέλειας.

Η Ορθοδοξία είναι θρησκεία ειρήνης και ενότητας, που θα πει θρησκεία Αγίων. Από εδώ και ο πόθος της Ορθοδοξίας για ειρήνη ανάμεσα στους λαούς σημαίνει τον πόθο για αγιότητα των λαών. Άνθρωποι και λαοί θα ενωθούν φυσικώς όταν καταστούν αγιότεροι. Και οι «εκκλησίες» θα ενωθούν φυσικώς όταν φουσκώσουν από αγιότητα και υπερχειλίσουν από τα στενά τους όρια καθώς και τα φουσκωμένα ποτάμια ξεχειλίζουν από τη κοίτη τους και ενώνονται σε μία μεγάλη λίμνη. Από εσάς, ξεχωριστά τον καθένα εξαρτάται το πότε θα πραγματωθεί αυτό. Επειδή, εσείς είστε η ζωντανή εκκλησία που έχει κληθεί να είναι ορθόδοξη, να δοξάζει δηλαδή ορθώς το Θεό με τρόπο και μέθοδο που έδειξε ο Ιησούς ο Υιός του Θεού.

Η Ορθοδοξία προτείνει την ένωση όλων των εκκλησιών, όχι από αδυναμία αλλά από το πλήρωμα της δυνάμεώς της. Ο καθένας από εμάς θα επιθυμήσει και θα ποθήσει την ένωση των «εκκλησιών» τότε, όταν μέσα του νοιώσει το πλήρωμα της πνευματικής δύναμης την οποία δίδει η πίστη του Χριστού. Η καρδιά της Ορθοδοξίας πρέπει να χτυπά το ίδιο θερμά για όλα τα ανθρώπινα όντα στη γη τα οποία στη θύελλα της ζωής αρπάζονται από τον Χριστό σαν άγκυρα σωτηρίας.

Γνωρίζουμε ότι η Ανατολική Ορθοδοξία δεν αποτελεί ολόκληρο το Χριστιανισμό στο κόσμο. Μα να, αδελφοί μου, τώρα που ολόκληρη η ορθόδοξη Ανατολή ανυψώνεται από τη δουλεία στην ελευθερία, ο κόσμος σε όλο τον πλανήτη προσμένει έναν καινό λόγο από την Ορθοδοξία. Τούτος ο λόγος δεν πρέπει να προέλθει μονάχα από τη γλώσσα μα και από τη καρδιά. Όλοι οι παρηγορητικοί λόγοι βγαίνουν από τη γλώσσα. Μα θα είναι πραγματικά παρηγορητικοί, πραγματικά ιαματικές για τον ασθενούντα κόσμο, όταν φτάσουν και στην καρδιά.

Ποιος άλλος έχει καρδιά αν δεν την έχουν εκείνοι που υποφέρουν; Αν η ορθόδοξη Ανατολή η οποία σταυ¬ρούται από τον Γολγοθά της Ιερουσαλήμ μέχρι σήμερα, δεν έχει το όραμα της αδελφοποίησης των ανθρώπων, τότε ποιος θα το κατέχει; Όσοι είναι κρεμασμένοι στο σταυρό θα πρέπει να έχουν ευρύτερους ορίζοντες από όσους βρίσκονται στη βάση του. Ποιος θα δώσει θάρρος στις βασανισμένες ψυχές απάνω στη γη παρά εκείνοι που θεωρούν τα δεινά τους ως τη μεγαλύτερη δόξα του έθνους και της εκκλησίας;

Η Ορθοδοξία στην ουσία της είναι ένα σωτηριοφόρο πνεύμα, επενδυμένο με πολυτελές ένδυμα, υφασμένο από την Ασία και την Ευρώπη. Αυτό το πολυτελές ένδυμα δεν είναι σωτηριοφόρο αυτό καθ’ αυτό αλλά ως ένδυμα του ζώντος πνεύματος. Αλίμονο σε αυτόν που στηρίζει τις ελπίδες του μονάχα στο ένδυμα, μη βλέποντας και μη νοιώθοντας το πνεύμα που βρίσκεται κάτω από εκείνο.

Η Ορθοδοξία είναι αλήθεια, αγιότης και αγαθοσύνη, συγκερασμένες σε μια ζωοποιό ενότητα που ονομάζεται αγάπη.

Το να περιορίσουμε την Ορθοδοξία μέσα στα όρια ενός έθνους ή μιας γεωγραφικής περιοχής είναι σαν να κλειδώνουμε το φως του ηλίου μέσα σε σιδερένια κασέλα. Πώς μπορεί κάποιος να αρπάξει ένα μέρος του ηλιακού φωτός και να το κλείσει στο κιβώτιο; Πώς μπορεί η Ορθοδοξία να περιοριστεί και να μη φωτίζει τον κόσμο όλο; Γιατί, αν δεν φωτίζει τον κόσμο όλο τότε δεν φωτίζει κανένα. Και αν με την αγάπη της δεν θερμαίνει τον κόσμο όλο, δεν θερμαίνει κανένα. Γιατί μήτε άνθρωπος, μήτε άγγελος μπορεί να δοξάζει αληθινά το Θεό δίχως τη συμπάθεια και το έλεος προς όλους τους ανθρώπους.

Η Ορθοδοξία δεν εξαρτάται από κανένα πολιτικό ή οικονομικό σύστημα. Είναι ενάντια στη βία και την αδικία, είτε αυτές προέρχονται από τα μετάξια είτε από τα κουρέλια. Δε διακρίνει τους ανθρώπους σε κυρίους και δούλους, μήτε σε πλουσίους και φτωχούς αλλά σε δικαίους και αμαρτωλούς.

Όταν οι άνθρωποι κατανικήσουν μέσα τους την επιθυμία της αμαρτίας, εύκολα θα πραγματώσουν και το τελειότερο πολιτικό και οικονομικό ιδανικό.

Όταν στις ψυχές των ανθρώπων βασιλεύσει η εμπιστοσύνη στη θέση της καταφρόνιας και η συμπάθεια στη θέση της εκδικήσεως, η χαρά με την χαρά των άλλων και η θλίψη στη θλίψη τους, τότε οι φιλόθεοι άνθρωποι θα αντικρύζουν με πόνο τις παρελθούσες γενεές οι οποίες γέμιζαν τις μέρες τους στον κόσμο με τη φθονερή δίψα για εξουσία και ψωμί, όπως η σημερινή γενιά αντικρύζει τους ανθρωποφάγους.

Ω, αδελφοί σε τί είναι ανώτερος ο μισανθρωπισμός των ημερών μας από την ανθρωποφαγία εκείνων που έζησαν παλαιότερα από εμάς; Η εφαρμογή των ευαγγελικών αληθειών παράγει το φάρμακο κατά της μισανθρωπίας. Κάθε άλλο φάρμακο, το οποίο διατίθεται στην αγορά και στις αίθουσες διαλέξεων με φωνές, είναι ένα εύγευστο δηλητήριο.

Στις αβύσσους της ανθρωπίνης ψυχής, εκεί όπου λίγοι σκύβουν να κοιτάξουν, βρίσκεται η θεραπεία κάθε κακού. Πρέπει να σκάψει κανείς βαθιά κάτω από την επιφάνεια της ψυχής για να βρει το φάρμακο κάθε κακού, την αλήθεια και την ευτυχία, πολύ περισσότερο κάτω από τη καυτή άμμο όταν σκάβουμε για να βρούμε το δροσερό νερό.

Μήπως δε ξέρετε και οι ίδιοι ότι τα πολυτιμότερα αντικείμενα στον κόσμο βρίσκονται καταχωνιασμένα βαθιά στην απομόνωση και τη σιωπή;

Τα πολυτιμότερα και ισχυρότερα πράγματα στον κόσμο είναι και τα πιο απόκρυφα από τα μάτια των ανθρώπων. Μήπως και ο αέρας, αυτός ο απαραίτητος σε κάθε στιγμή όρος της ζωής, δεν είναι κρυμμένος από τα μάτια μας; Δεν είναι και η ψυχή πιο κρυμμένη και από τον αέρα; Πόσο περισσότερο λοιπόν είναι κρυμμένη η μυστική παστάδα της ψυχής όπου η πίστη αναμένει τη αφύπνισή της;

Η αφυπνισμένη πίστη με τις ρίζες της στην ψυχή, είναι συνάμα το αφυπνισμένο συναίσθημα της ελευθερίας. Πίστη θα πει, ελευθερία έναντι των ανθρώπων, των πραγμάτων, των δαιμόνων και του θανάτου. Μάλιστα ακόμα και έναντι του Θεού. Δια της ελευθερίας ο άνθρωπος παύει να είναι δούλος του Θεού και καθίσταται υιός Θεού, παύει να είναι εχθρός των πραγμάτων και καθίσταται φίλος τους.

Όταν το ελάφι βρει πράσινο χορτάρι στο βουνό, τότε του είναι αδιάφορο το ξεραμένο χορτάρι στο παχνί.

Όποιος έχει τον κόσμο για ακριβό, θεωρεί φτηνό το Θεό. Κανείς δεν μπορεί να εισέλθει στα άγια των αγίων της πίστεως αν προηγουμένως ο κόσμος δεν του γίνει αδιάφορος.
Όποιος μπερδευτεί με το παραπάνω στους ιστούς των πραγμάτων, χάνει τη θέα του αληθούς κόσμου της ελευθερίας.

Η Ορθοδοξία είναι πίστη της ελευθερίας και μάλιστα ελευθερίας της τριττής δεσποτείας επί του ανθρώπου: δεσποτείας των ανθρώπων, δεσποτείας των πραγμάτων και δεσποτείας του εαυτού.

Στους περισσότερους από τους τελευταίους αιώνες, η Ορθοδοξία διεκήρυσσε κυρίως και υποβοήθησε στην απελευθέρωση των ανθρώπων από ανθρώπους και των λαών από λαούς. Αν πει κανείς όμως ότι αυτή είναι η μόνη ελευθερία που διδάσκει η Ορθοδοξία στους ανθρώπους, αρνείται στην Ορθοδοξία τα δυο τρίτα των αξιών και των υποχρεώσεών της.

Ακόμη και όταν ο άνθρωπος παύσει να τυραννά τον άνθρωπο, δεν θα έχει επέλθει η πλήρης βασιλεία της ελευθερίας ή η βασιλεία του Θεού επειδή θα πρέπει να κατανικηθεί και η τυραννία των πραγμάτων επί του ανθρώπου, η επιθυμία δηλαδή για τα πράγματα, για τη γη και για όλα όσα η γη προσφέρει. Αυτή είναι η φλογερή επιθυμία για την απόκτηση αγαθών η οποία καταλαμβάνει την εξουσία επί του ανθρώπου τη στιγμή που εκείνος νομίσει ότι έχει εξουσιάσει τα πράγματα.

Συνεπαρμένος από την απατηλή μέριμνα για την εξασφάλιση της ζωής με τη βοήθεια των πολλών πραγμάτων, παραδίδεται ο άνθρωπος ασυνείδητα σε μια τυραννία η οποία είναι το ίδιο ανήθικη, φαρμακερή και φονική όσο και η τυραννία του ανθρώπου επάνω σε άλλον άνθρωπο.

Μα και όταν ο άνθρωπος ελευθερωθεί από την τυραννία των πραγμάτων, θα αργήσει πολύ να έρθει η πλήρης βασιλεία της ελευθερίας, η βασιλεία του Θεού. Θα έχει απομείνει ένας ακόμα κρυμμένος τύραννος μέσα στον άνθρωπο. Η ματαιοφροσύνη του ατομικού Εγώ, είναι ικανή να εξουσιάζει τη ψυχή κάποιου που κατέχει πλήθος πραγμάτων -που κατέχεται από πλήθος πραγμάτων- όπως ήταν αιχμαλωτισμένη και η ψυχή των προγόνων μας αλλά όπως είναι και η δική μας με τη καταδυνάστευση από εξωτερικούς εχθρούς.

Γι’ αυτό, συγχαίροντάς σας για την απελευθέρωση από τους εξωτερικούς εχθρούς, σας παρακαλώ να μην αγνοείτε και τους άλλους δύο εναπομείναντες αντιπάλους, να τους παρακολουθείτε ξάγρυπνοι και με τη βοήθεια της άγρυπνης, ζωντανής ορθοδόξου πίστεως να τους διώκετε απ’ ανάμεσά σας. Γιατί, λίγη ευτυχία θα σας φέρει η ελευθερία από τον εξωτερικό τύραννο αν παραμείνετε κάτω από την τυραννία των πραγμάτων και του εαυτού σας.

Θα σας περιγελούν στ’ αλήθεια όλα τα έθνη αν δουν ότι έχετε εκδιώξει από την πατρίδα σας Τούρκους, Γερμανούς και Βούλγαρους αλλά οι αρνητικές ιδιότητες του χαρακτήρα των Τούρκων, Γερμανών και Βουλγάρων παρέμειναν ανάμεσά σας, σαν άλλη μόλυνση στη ψυχή σας.    

Αν εσείς αγωνιστήκατε κατά της ματαιότητας, του ψευδούς, της αρπαγής και της βίας των κατακτητών, τί θα πουν τα έθνη της γης όταν σας βρουν να βρίσκεστε μέσα στο ψεύδος, την αρπαγή και την βία μεταξύ σας; Θα πουν τότε ότι αυτός ο λαός πολέμησε πολύ καλά ενάντια στο κακό των γειτόνων του αλλά εξίσου καλά, δυστυχώς, μαθήτευσε στο σχολείο των κακών τους.

Τί θα έχουν να πουν οι νεκροί σας, οι οποίοι αριθμητικά είναι περισσότεροι από εσάς, εάν σας βλέπουν να μην αγιάζετε τους τάφους τους με μύρο ευγενικό και καθαρή προσευχή παρά να τους τιμάτε με λογισμούς τιποτένιους, λόγια φαρμακερά και έργα ανομίας; Τότε στ’ αλήθεια θα πουν εκείνοι: εμείς με όλο τον κόπο και τη θυσία μας θελήσαμε να σώσουμε το έθνος μας αλλά να, σώσαμε μονάχα τον εαυτό μας ενώ όσοι παρέμειναν στη ζωή, παρέμειναν στην αμαρτία!

Όχι αδελφοί, μην προσβάλετε ούτε νεκρούς μα ούτε και ζώντες αλλά γίνετε αιτία χαράς και για τους μεν και για τους δε. Αν θέλουμε να δοξάζουμε ορθά το Θεό και στ’ αλήθεια να είμαστε ορθόδοξο έθνος, πρέπει να το κάνουμε όχι μονάχα με το περήφανο όνομά μας αλλά και με το ταπεινό και καθαρό πνεύμα της αληθείας, της αγιότητος και της αγαθοσύνης. Έτσι που το περιεχόμενο να ανταποκρίνεται στο όνομα και να δικαιολογεί την πληρότητα του ονόματος.

Έτσι, η Ορθοδοξία θα καταστεί για σας το ενδότερο Βασίλειο του Θεού και θα μεταφυτευθεί μέσω υμών σε όλο τον κόσμο. Έτσι, μέσα από την ζωντανή και ορθή πίστη, θα βρείτε παρηγορία στις αμέτρητες πληγές με τις οποίες η ψυχή σας έχει εξέλθει από τη μακρόχρονη σκληρή μάχη, παρηγορία στις ταπεινώσεις και την αγωνία του θανάτου.

Έτσι και ο καρπός των μεγάλων παθημάτων σας δεν θα είναι πικρός, όπως είναι το ίδιο πάθος, αλλά γλυκύς και ευώδης, θρεπτικός για την ανάπτυξη και τη πρόοδο της ψυχής σας.

ΠΗΓΗ: «ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ
ΓΙΑ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ»
ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΧΡΙΔΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»