Όταν ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσή Του, του χάρισε επικοινωνία με το Άγιο Πνεύμα· και αυτή η αδαμιαία διαθήκη μεταξύ Θεού και ανθρώπου δεν επαλείφθηκε ποτέ. Η αμαρτία του ανθρώπου δεν ξέκανε μέσα μας την εικόνα του Θεού, ούτε ξέκανε την ικανότητά μας να ακούμε τη φωνή του Αγίου Πνεύματος, να είμαστε δεκτικοί στις παρωθήσεις και την επιρροή Του. Διότι αλλιώς θα ήμασταν σαν η εικόνα να είχε παραμείνει, αλλά η ζωή να είχε εξαλειφθεί – θα ήμασταν μια εικόνα λείψανο, μια ζωγραφιά, χωρίς μέσα της ζωή.
Όμως σχετιζόμαστε επίσης με τον Θεό μέσα από μία σειρά άλλων διαθηκών. Πέρα από τη διαθήκη με τον Αδάμ, που σηματοδοτεί το αποτύπωμα της εικόνας, υπάρχει επίσης και η διαθήκη με τον Αβραάμ, η διαθήκη με τον Μωυσή, κι ύστερα η μεγάλη διαθήκη με τον Κύριο Ιησού Χριστό. Όμως είναι μόνο η σχέση μας με τον Ιησού Χριστό, αυτή που μας μεταμορφώνει: επειδή εμείς και Εκείνος γινόμαστε Ένα, ικανοί να δεχόμαστε την ενέργεια και το πλήρωμα του Πνεύματος. Απ’ την άλλη πλευρά, δεν μπορούμε να συναντήσουμε τον Χριστό με μόνη την υλική δυνατότητά μας να Τον γνωρίζουμε, διότι όπως μας έχει ειπωθεί κανείς δεν μπορεί να ονομάσει Χριστό τον Κύριό του, αν δεν του έχει αυτό αποκαλυφθεί από το Άγιο Πνεύμα. Κι έτσι, ο Χριστός έχει εκχύσει το Πνεύμα πάνω σε κάθε σάρκα, κατά τρόπο που δεν υπήρχε πριν από Εκείνον και ταυτόχρονα είναι το Πνεύμα που φανερώνει τον Χριστό στους ανθρώπους, όταν όμως υπάρχει και η υλική δυνατότητα – η δυνατότητα εκείνη που ο Παύλος ορίζει με τα εξής λόγια: «Η πίστη έρχεται από την ακοή ενός κήρυκα». Δεν μπορεί κανείς να περιμένει ότι θα ανακαλύψει τον Χριστό, όπως Τον παρουσιάζουν έκτος της χριστιανικής κοινότητας. Η ενσάρκωση όμως είναι ένα γεγονός που έχει ολότελα αλλάξει τον κόσμο (είτε οι άνθρωποι το γνωρίζουν είτε όχι), απλά επειδή ο κόσμος – και όταν μιλώ για κόσμο δεν μιλώ μόνο για τον ανθρώπινο κόσμο, αλλά για ολόκληρη την κτίση – μπορεί πλέον να σχετιστεί με τον Θεό με ένα τρόπο ανείδωτο πριν. Κι αυτό διότι στο Πρόσωπο του Χριστού είναι παρούσα ολόκληρη η ανθρώπινη ιστορία, και στο φυσικό Πρόσωπο του Χριστού είναι παρών ολόκληρος ο υλικός κόσμος, που πλέον τώρα ενυπάρχει στο μυστήριο του Τριαδικού Θεού. Συνεπώς το Άγιο Πνεύμα είναι ενεργό πάντοτε και παντού – όπου υπάρχει το κατ’ εικόνα του Θεού. Ειδάλλως δεν θα μπορούσαμε να διακρίνουμε τίποτα άλλο πέρα από τον εαυτό μας. Μπορούμε να αναγνωρίζουμε τον Χριστό, επειδή ακριβώς μας Τον αποκαλύπτει το Άγιο Πνεύμα· μάς αποκαλύπτει την αλήθεια.
Όταν οι άνθρωποι μού λένε με τύψεις πως φοβούνται ότι το χρόνιο αμάρτημά τους είναι η υπερηφάνεια (η υπερηφάνεια που προκάλεσε την αποστασία του εωσφόρου) τους λέω συνήθως: «Μην ανησυχείς. Η υπερηφάνεια είναι πολύ μεγάλη για σένα. Η ματαιοδοξία είναι το χρόνιο αμάρτημά σου…».
Νομίζω πως όταν μιλάμε για αποστασία στη σχέση μας με τον Θεό, δεν μιλάμε απλά για ένα παράλογο πείσμα, για το είδος εκείνο του καπρίτσιου ενός παιδιού που δεν θέλει να κάνει το σωστό. Το είδος εκείνο της αποστασίας που μπορεί να μας αποκόψει από τον Θεό δεν είναι μια πράξη απλά πεισματική. Είναι μια πράξη εσκεμμένη, προσχεδιασμένη, είναι μια επιλογή και μάλιστα μια επιλογή που δεν είναι διάθεση της στιγμής, αλλά καθοριστική επιλογή εναντίον Του.
Η Αγία Γραφή μάς λέει πως ο Θεός δίνει το Άγιο Πνεύμα Του χωρίς μέτρο, δηλαδή ολόκληρο, σ’ όποιον θα θελήσει να Το έχει. Και ωστόσο, υπάρχει ένα παλιό λόγιο που συμπληρώνει αυτή τη φράση και λέει πως, αλίμονο, δεχόμαστε το Άγιο Πνεύμα με το μέτρο του πλάτους και του βάθους της καρδιάς μας, με το μέτρο της δικής μας γενναιοδωρίας, με το μέτρο της δικής μας ικανότητας να παραδινόμαστε, να είμαστε πιστοί. Όλο το Άγιο Πνεύμα μάς προσφέρεται, αλλά μπορούμε να «αδράξουμε» μόνο όσο η καρδιά μας μπορεί να κρατήσει. Μπορεί κανείς να πει πως το Άγιο Πνεύμα ενοικεί στην Εκκλησία στην πληρότητά Του, αλλά ο καθένας μας συμμετέχει σ’ Αυτό στο μέτρο που είναι ικανός να Το δεχτεί και να το κομίσει. Και θα έλεγα πως υπάρχουν διακυμάνσεις σ’ αυτό: υπάρχουν στιγμές καλής θέλησης και στιγμές αρρωστημένης θέλησης. Όμως ο Θεός δεν πρόκειται ποτέ να μας εγκαταλείψει αν δεν Του πούμε απλά «Φύγε. Πήρα την απόφασή μου. Και είμαι εναντίον Σου». Και ακόμη και τότε, δεν θα σε εγκαταλείψει με το να γίνει αδιάφορος. Θα χτυπά την πόρτα σου μέσα από τις αναμνήσεις σου, μέσα από την απόκριση της καρδιάς σου, μέσα από τη φωνή Του, μέσα από τον τρόπο που έχει να απευθύνεται σε καθετί που είναι θείο, διότι έχουμε πλαστεί ικανοί προς απόκριση, μέσα από τις περιστάσεις και μέσα από τους ανθρώπους. Θα έλεγα πως αρμόζει στον καθένα μας μία φράση που υπάρχει στον «Ποιμένα του Ερμά», όπου ο άγγελος λέει: «Θάρρος Ερμά! Το θέλημα του Θεού δεν θα σε εγκαταλείψει έως ότου Εκείνος θα έχει σπάσει είτε την καρδιά σου είτε όλα τα κόκαλά σου».
(Anthony Bloom, «Η εν Θεώ ζωή μας», εκδ. Εν πλω, σ.35-40)
πηγή: Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας
Όμως σχετιζόμαστε επίσης με τον Θεό μέσα από μία σειρά άλλων διαθηκών. Πέρα από τη διαθήκη με τον Αδάμ, που σηματοδοτεί το αποτύπωμα της εικόνας, υπάρχει επίσης και η διαθήκη με τον Αβραάμ, η διαθήκη με τον Μωυσή, κι ύστερα η μεγάλη διαθήκη με τον Κύριο Ιησού Χριστό. Όμως είναι μόνο η σχέση μας με τον Ιησού Χριστό, αυτή που μας μεταμορφώνει: επειδή εμείς και Εκείνος γινόμαστε Ένα, ικανοί να δεχόμαστε την ενέργεια και το πλήρωμα του Πνεύματος. Απ’ την άλλη πλευρά, δεν μπορούμε να συναντήσουμε τον Χριστό με μόνη την υλική δυνατότητά μας να Τον γνωρίζουμε, διότι όπως μας έχει ειπωθεί κανείς δεν μπορεί να ονομάσει Χριστό τον Κύριό του, αν δεν του έχει αυτό αποκαλυφθεί από το Άγιο Πνεύμα. Κι έτσι, ο Χριστός έχει εκχύσει το Πνεύμα πάνω σε κάθε σάρκα, κατά τρόπο που δεν υπήρχε πριν από Εκείνον και ταυτόχρονα είναι το Πνεύμα που φανερώνει τον Χριστό στους ανθρώπους, όταν όμως υπάρχει και η υλική δυνατότητα – η δυνατότητα εκείνη που ο Παύλος ορίζει με τα εξής λόγια: «Η πίστη έρχεται από την ακοή ενός κήρυκα». Δεν μπορεί κανείς να περιμένει ότι θα ανακαλύψει τον Χριστό, όπως Τον παρουσιάζουν έκτος της χριστιανικής κοινότητας. Η ενσάρκωση όμως είναι ένα γεγονός που έχει ολότελα αλλάξει τον κόσμο (είτε οι άνθρωποι το γνωρίζουν είτε όχι), απλά επειδή ο κόσμος – και όταν μιλώ για κόσμο δεν μιλώ μόνο για τον ανθρώπινο κόσμο, αλλά για ολόκληρη την κτίση – μπορεί πλέον να σχετιστεί με τον Θεό με ένα τρόπο ανείδωτο πριν. Κι αυτό διότι στο Πρόσωπο του Χριστού είναι παρούσα ολόκληρη η ανθρώπινη ιστορία, και στο φυσικό Πρόσωπο του Χριστού είναι παρών ολόκληρος ο υλικός κόσμος, που πλέον τώρα ενυπάρχει στο μυστήριο του Τριαδικού Θεού. Συνεπώς το Άγιο Πνεύμα είναι ενεργό πάντοτε και παντού – όπου υπάρχει το κατ’ εικόνα του Θεού. Ειδάλλως δεν θα μπορούσαμε να διακρίνουμε τίποτα άλλο πέρα από τον εαυτό μας. Μπορούμε να αναγνωρίζουμε τον Χριστό, επειδή ακριβώς μας Τον αποκαλύπτει το Άγιο Πνεύμα· μάς αποκαλύπτει την αλήθεια.
Όταν οι άνθρωποι μού λένε με τύψεις πως φοβούνται ότι το χρόνιο αμάρτημά τους είναι η υπερηφάνεια (η υπερηφάνεια που προκάλεσε την αποστασία του εωσφόρου) τους λέω συνήθως: «Μην ανησυχείς. Η υπερηφάνεια είναι πολύ μεγάλη για σένα. Η ματαιοδοξία είναι το χρόνιο αμάρτημά σου…».
Νομίζω πως όταν μιλάμε για αποστασία στη σχέση μας με τον Θεό, δεν μιλάμε απλά για ένα παράλογο πείσμα, για το είδος εκείνο του καπρίτσιου ενός παιδιού που δεν θέλει να κάνει το σωστό. Το είδος εκείνο της αποστασίας που μπορεί να μας αποκόψει από τον Θεό δεν είναι μια πράξη απλά πεισματική. Είναι μια πράξη εσκεμμένη, προσχεδιασμένη, είναι μια επιλογή και μάλιστα μια επιλογή που δεν είναι διάθεση της στιγμής, αλλά καθοριστική επιλογή εναντίον Του.
Η Αγία Γραφή μάς λέει πως ο Θεός δίνει το Άγιο Πνεύμα Του χωρίς μέτρο, δηλαδή ολόκληρο, σ’ όποιον θα θελήσει να Το έχει. Και ωστόσο, υπάρχει ένα παλιό λόγιο που συμπληρώνει αυτή τη φράση και λέει πως, αλίμονο, δεχόμαστε το Άγιο Πνεύμα με το μέτρο του πλάτους και του βάθους της καρδιάς μας, με το μέτρο της δικής μας γενναιοδωρίας, με το μέτρο της δικής μας ικανότητας να παραδινόμαστε, να είμαστε πιστοί. Όλο το Άγιο Πνεύμα μάς προσφέρεται, αλλά μπορούμε να «αδράξουμε» μόνο όσο η καρδιά μας μπορεί να κρατήσει. Μπορεί κανείς να πει πως το Άγιο Πνεύμα ενοικεί στην Εκκλησία στην πληρότητά Του, αλλά ο καθένας μας συμμετέχει σ’ Αυτό στο μέτρο που είναι ικανός να Το δεχτεί και να το κομίσει. Και θα έλεγα πως υπάρχουν διακυμάνσεις σ’ αυτό: υπάρχουν στιγμές καλής θέλησης και στιγμές αρρωστημένης θέλησης. Όμως ο Θεός δεν πρόκειται ποτέ να μας εγκαταλείψει αν δεν Του πούμε απλά «Φύγε. Πήρα την απόφασή μου. Και είμαι εναντίον Σου». Και ακόμη και τότε, δεν θα σε εγκαταλείψει με το να γίνει αδιάφορος. Θα χτυπά την πόρτα σου μέσα από τις αναμνήσεις σου, μέσα από την απόκριση της καρδιάς σου, μέσα από τη φωνή Του, μέσα από τον τρόπο που έχει να απευθύνεται σε καθετί που είναι θείο, διότι έχουμε πλαστεί ικανοί προς απόκριση, μέσα από τις περιστάσεις και μέσα από τους ανθρώπους. Θα έλεγα πως αρμόζει στον καθένα μας μία φράση που υπάρχει στον «Ποιμένα του Ερμά», όπου ο άγγελος λέει: «Θάρρος Ερμά! Το θέλημα του Θεού δεν θα σε εγκαταλείψει έως ότου Εκείνος θα έχει σπάσει είτε την καρδιά σου είτε όλα τα κόκαλά σου».
(Anthony Bloom, «Η εν Θεώ ζωή μας», εκδ. Εν πλω, σ.35-40)
πηγή: Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου